گل حيات ۾ موجود مولانا ابوالڪلام آزاد جو سال 2004 ۾ ڇپيل ڪتاب ” انسانيت موت جي دروازي تي“ جنهن جو سنڌيڪار جاويد ميمڻ آھي.مولاناابوالڪلام آزاد ھند جي مسلمانن ۾ قومي جاڳرتا ۽ بيداري آڻڻ جا جيڪي جتن ڪيا اھي تمام مٿاھين درجي جا ھئا.ھن پنهنجي رسالن ” لسان صدق،الھلال ۽ البلاغ“ جي وسيلي مسلمانن کي جاڳائڻ جا جتن ڪندو رھيو.ھو کين مثالي مسلمان ۽ قومي ڌارا ۾ شامل ڪرڻ ۽ انگريزن جي غلامي کان نجات ڏيارڻ جي ڪوشش ڪندو رھيو.جيئن ھڪ مغربي شاعر چيو آھي تہ جيڪڏھن توھان ھڪ انسان کي سندس سڀني وصفن ۽ خاصيتن جي اصل صورت ۾ ڏسڻ چاھيو ٿا تہ ان وقت تائين انتظار ڪريو جڏھن موت جو دروازو ان تي کلي وڃي ان وقت اھي سڀ بناوٽي پردا ھٽي ويندا جيڪي انسان پنهنجي حقيقي صورت تي وجهي ڇڏيندو آھي.ان جو روح موت جو آواز ٻڌي سڀ نقاب ڦاڙي ڇڏيندو آھي.
(ممتاز پٺاڻ)
