گل حيات ۾ موجود ڪتاب ” سنڌ ۾ ريشمي رومال تحريڪ“ جنهن جو ليکڪ عبدالرحمان جتوئي آھي.(1988) ھي ھڪ ناقابل ترديد حقيقت آھي تہ قومون پنهنجي ماضي مان سبق حاصل ڪري آئيندي جو انتظام ڪنديون آھن.ڪاش اسان جي قوم جي فڪر جي راھ درست ٿئي ۽ ھو پنهنجي عظيم بزرگن جي علمي عمل تي فخر ڪن.اسان جي بزرگن جي علمي ڪارنامن سان گڏ عملي جدوجھد جي بہ ھڪ عظيم تاريخ آھي.جيڪڏھن سيد احمد شھيد ۽ شاھ اسماعيل شھيد سنڌ ۾ اچن ٿا تہ لشڪر پير ڳوٺ وارا سائين مھيا ڪن ٿا.تحريڪ ريشمي رومال جو ھيرو تہ آھي ئي مولاناسنڌي.دنيا حيران آھي تہ ايڏي عظيم تحريڪ مدرسي جي مولوين ڪيئن ھلائي؟ شايد انهن کي خبر نہ آھي تہ ھي انھي مدرسي جا مولوي آھن جنهنجو باني 1857 جي جھاد آزادي جو سرواڻ ھو.تحريڪ جي رھبرن جنهن درسگاھ ۾ سبق ورتو ان جو باني مولانا محمد قاسم نانوتوي لکي ٿو تہ مان جھاد جي مٿان علم جي چادر ڍڪي آھي.تحريڪ جي سرواڻ جي انهن لفظن مان تحريڪ جي روح جي ڀلي ڀت پروڙ پوي ٿي.
(ممتاز پٺاڻ-وينا جي)
