ڊﺍڪٽر ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲ
ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻴﻮﺍﺭﻱ ﻋﺎﻟﻢ، ﺷﺎﻋﺮ، ﻣﺤﻘﻖ، ﻣﺘﺮﺟﻢ، ﻟﻄﻴﻔﻴﺎﺕ ﺟﻲ ﻣﺎﻫﺮ ۽ ﺳﭽﻞ ﺷﻨﺎﺱ ڊﺍڪٽﺮ ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲﺀَ ﺟﻮ ﺍﺻﻞ ﻧﺎﻟﻮ ﻧﻮﺭ ﻧﺒﻲ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﻫﻮ . ﻫﻦ 7 ڊﺳﻤﺒﺮ 1934 ﻉ ﺗﻲ، ﺿﻠﻌﻲ ﺧﻴﺮﭘﻮﺭ ﺟﻲ ﻫڪ ﻧﻨﮃڙﻱ ﺷﻬﺮ ﺳﻮﭜﻲ ﺩﻳﺮﻱ ۾ ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﺒﺎﺳﻲﺀَ ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ۾ ﺟﻨﻢ ﻭﺭﺗﻮ . ﺳﺎﮄﻭ ﻫﻴﺮﺍﻧﻨﺪ ﺍڪﻴڊﻣﻲ، ڪﺮﺍﭼﻲﺀَ ﻣﺎﻥ ﭘﺮﺍﺋﻤﺮﻱ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ڪﻴﺎﺋﻴﻦ . ﻣﺌٽﺮڪ ﺟﻮ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﺍﻳﻦ . ﺟﻲ . ﻭﻱ ﻫﺎﺀِ ﺍﺳڪﻮﻝ ڪﺮﺍﭼﻲﺀَ ﻣﺎﻥ ﭘﺎﺱ ڪﻴﺎﺋﻴﻦ . ﺍﻧٽﺮ ﺳﺎﺋﻨﺲ ڊﻱ ﺟﻲ . ﺳﻨﮅ ﮔﻮﺭﻧﻤﻴﻨٽ ڪﺎﻟﻴﺞ ڪﺮﺍﭼﻲﺀَ ﻣﺎﻥ ۽ ﺍﻳﻢ . ﺑﻲ . ﺑﻲ . ﺍﻳﺲ، ﻟﻴﺎﻗﺖ ﻣﻴڊﻳڪﻞ ڪﺎﻟﻴﺞ، ﭴﺎﻡ ﺷﻮﺭﻱ ﻣﺎﻥ ﭘﺎﺱ ڪﻴﺎﺋﻴﻦ . ڊﺍڪٽﺮ ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺷﺎﮔﺮﺩﻱﺀَ ﻭﺍﺭﻱ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﻥ ﺷﺎﻋﺮﻱ ڪﻨﺪﻭ ﻫﻮ . ﺍﺑﺘﺪﺍ ۾ ﺭﻭﺍﻳﺘﻲ ﺷﺎﻋﺮﻱ ڪﻴﺎﺋﻴﻦ، ﭘﺮ ﺍﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﺳﻨﮅﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﺷﺎﻋﺮﻱﺀَ ۾ ﻧﻮﺍﻥ ﻻڙﺍ ﺁﻧﺪﺍﺋﻴﻦ؛ ﺍﻥ ڪﺮﻱ ﺳﻨﺪﺱ ﺷﺎﻋﺮﻱ ﺳﻨﮅﻱ ﺍﺩﺏ ۾ ﻧﺌﻴﻦ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎﻥ ﺍﺟﺎﮔﺮ ﭤﻲ . ڊﺍڪٽﺮ ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲﺀَ ۽ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺍﻟﺤﻴﺪﺭﻱﺀَ، ﺳﻨﮅﻱ ﺷﺎﻋﺮﻱﺀَ ﺧﺎﺹ ڪﺮﻱ ﻧﻈﻢ ۽ ﺁﺯﺍﺩ ﻧﻈﻢ ۾ ﻧﻮﺍﻥ ﺗﺠﺮﺑﺎ ﻣﺘﻌﺎﺭﻑ ڪﺮﺍﻳﺎ . ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲﺀَ ﺟﻮﻥ ﺳﻨﮅﻱ ﺍﺩﺏ ۾ ﻭڏﻳﻮﻥ ﺧﺪﻣﺘﻮﻥ ﺁﻫﻦ . ﺳﻨﮅﻱ ﺍﺩﺏ ﺟڏﻫﻦ ﻭﺭﻫﺎﮜﻲ ﮐﺎﻥ ﭘﻮﺀِ ﻧﺌﻴﻦ ﺳﺮ ﺍُﺳﺮﻱ ﺭﻫﻴﻮ ﻫﻮ، ﺗڏﻫﻦ ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺍﻧﻬﻦ ﺁﮜﺮﻳﻦ ﺗﻲ ﮘﮣﮡ ﺟﻴﺘﺮﻥ ﺍﺩﻳﺒﻦ ۽ ﺷﺎﻋﺮﻥ ﻣﺎﻥ ﻫﻮ، ﺟﻴڪﻲ ﺳﻨﮅﻱ ﺍﺩﺏ ﺟﻲ ﺑﻘﺎ ﻻﺀِ ﺟﺪﻭﺟﻬﺪ ڪﺮﻱ ﺭﻫﻴﺎ ﻫُﺌﺎ . ﻫﻦ ﺟﻮ ﺷﻤﺎﺭ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻭڏﻥ ﺷﺎﻋﺮﻥ ۾ ڪﻴﻮ ﻭﭸﻲ ﭤﻮ، ﭘﺮ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮﻱﺀَ ۽ ﺳﭽﻞ ﺳﺮﻣﺴﺖ، ﺧﻮﺵ ﺧﻴﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻫﻴﺴﺒﺎﮢﻲ، ﻧﺎﻧڪ ﻳﻮﺳﻒ ۽ ﭔﻴﻦ ﺗﻲ ﺳﻨﺪﺱ ﺗﺤﻘﻴﻖ ۽ ڪﺎﻭﺵ، ﮐﻴﺲ ﺍﻫﻢ ۽ ﻣﻨﻔﺮﺩ ﺍﺳڪﺎﻟﺮ ﻭﺍﺭﻱ ﺣﻴﺜﻴﺖ ڏﻳﺎﺭﻱ ﮀڏﻱ . ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲﺀَ ﺟﻲ ﻋﻠﻤﻲ ۽ﺍﺩﺑﻲ ﺍﺩﺍﺭﻥ ﺳﺎﻥ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻲ، ﻫڪ ﻭڏﻱ ﻋﺮﺻﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺭﻫﻲ . ﭘﺎﮠ ﺍﻧﺴٽﻴٽﻴﻮٽ ﺁﻑ ﺳﻨﮅﺍﻻﺟﻲﺀَ ﺟﻮ ﺗﺼﻮﺭ ڏﻳﻨﺪڙ ۽ ﺍﻥ ﺟﻲ ﺍﺋڊﻭﺍﺋﻴﺰﺭﻱ ﺑﻮﺭڊ ﺟﻮ ﺁﺧﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﻴﻤﺒﺮ، ﺳﻨﮅﻱ ﻟﺌﻨﮕﺌﻴﺞ ﺍﭤﺎﺭٽﻲﺀَ ﺟﻲ ﺑﻮﺭڊ ﺁﻑ ﮔﻮﺭﻧﺮﺱ ﺟﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ، ﺳﻨﮅﻱ ﻟﺌﻨﮕﺌﻴﺞ ﺍﭤﺎﺭٽﻲﺀَ ﺟﻲ ﺍﻧﺴﺎﺋﻴڪﻠﻮﭘﻴڊﻳﺎ ﺳﻨﮅﻳﺎﻧﺎ ﺟﻲ ﺭﭤﺎ ﺟﻮڙﻳﻨﺪڙ، ﺳﻨﮅﻱ ﻟﺌﻨﮕﺌﻴﺞ ﺍﭤﺎﺭٽﻲﺀَ ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻲ، ﭘﺒﻠﻴڪﻴﺸﻦ، ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ﺭﭤﺎﺑﻨﺪﻱ ۽ ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ڪﺎﻣﻴٽﻲﺀَ ﺟﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ، ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ڪﻠﭽﺮﻝ ڪﺎﻣﻴٽﻲ ڪﺮﺍﭼﻲﺀَ ﺟﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ، ﺳﻨﮅﻱ ﺍﺩﻳﺒﻦ ﺟﻲ ﺳﻬڪﺎﺭﻱ ﺳﻨﮕﺖ ﺟﻮ ﺑﺎﻧﻲ ۽ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻣﻴﻤﺒﺮ، ﺳﻨﮅﻱ ﺍﺩﺑﻲ ﺳﻨﮕﺖ ﺳﻨﮅ ﺟﻮ ﺳﻴڪﺮﻳٽﺮﻱ ﺟﻨﺮﻝ ( 11 ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ) ، ﺳﻨﮅﻱ ﺍﺩﺑﻲ ﺑﻮﺭڊ ﺟﻲ ﺑﻮﺭڊ ﺁﻑ ﮔﻮﺭﻧﺮﺱ ﺟﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ، ﺳﭽﻞ ﻳﺎﺩﮔﺎﺭ ڪﺎﻣﻴٽﻲﺀَ ﺟﻮ ﺳﻴڪﺮﻳٽﺮﻱ، ﺳﭽﻞ ﭼﻴﺌﺮ - ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﻳﻮﻧﻴﻮﺭﺳٽﻲﺀَ ﺧﻴﺮﭘﻮﺭ ﺟﻮ ﺑﺎﻧﻲ ڊﺍﺋﺮﻳڪٽﺮ ۽ ﺳﭽﻞ ﺳﺮﻣﺴﺖ ﻣﻴﻠﻲ ڪﺎﻣﻴٽﻲﺀَ ﺟﻮ ڪﻴﺘﺮﺍﺋﻲ ﺳﺎﻝ ﺁﺭﮔﻨﺎﺋﻴﺰﺭ ۽ ﭔﻴﻦ ڪﻴﺘﺮﻥ ﺍﺩﺍﺭﻥ ﺳﺎﻥ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺭﻫﻴﻮ . ﺳﻨﺪﺱ ﻋﻠﻤﻲ، ﺍﺩﺑﻲ ۽ ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ڪﻢ ﺟﻲ ﻣﭹﺘﺎ ﻃﻮﺭ ﮐﻴﺲ ڪﻴﺘﺮﺍﺋﻲ ﺍﻳﻮﺍﺭڊ ۽ ﺍﻧﻌﺎﻡ ﺑﻪ ﻣﻠﻴﺎ . ﺳﻨﺪﺱ ﻋﻠﻤﻲ ﺍﺩﺑﻲ ﭘﻮﺭﻫﻴﻲ ﺟﻮ ﻭﭼﻮﺭ ﻫﻦ ﺭﻳﺖ ﺁﻫﻲ :
( 1 ) ﺭﮘﻮﻥ ﭤﻴﻮﻥ ﺭﺑﺎﺏ ( ﺷﺎﻋﺮﻱ : 1958 ﻉ ) ، ( 2 ) ﺷﻌﺮ ( 1970 ﻉ ) ، ( 3 ) ﺟﻲ ﻣﺎﺭﻳﺎ ﻧﻪ ﻣﻮﺕ ( ﻭﻳٽ ﻧﺎﻣﻲ ﻧﺎﻭﻝ ﺟﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ : 1973 ﻉ ) ، ( 4 ) ﭔﺎﺭﺍﮢﺎ ﭔﻮﻝ ( ﭼﻮﻧڊ ۽ ﺗﺮﺗﻴﺐ : 1973 ﻉ ) ، ( 5 ) ﺷﺎﻩ ﻟﻄﻴﻒ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮﻱ ( ﺗﺤﻘﻴﻖ : ﺟﻠﺪ I- 1976 ﻉ ) ، ( 6 ) ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮﻱ ( ﺟﻠﺪ ﭔﻴﻮ، 1985 ﻉ ) ، ( 7 ) ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮﻱ ( 3 ﺟﻠﺪ ﮔڏ، 1989 ﻉ ) ، ( 8 ) ﺳﺞ ﺗﺮﻱﺀَ ﻫﻴﭡﺎﻥ ( ﺷﺎﻋﺮﻱ : 1977 ﻉ ) ، ( 9 ) ﺟﺪﻳﺪ ﺳﻨﮅﻱ ﺷﺎﻋﺮﻱ ( ﭼﻮﻧڊ ۽ ﺗﺮﺗﻴﺐ : 1981 ﻉ ) ، ( 10 ) ﺧﻴﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻫﻴﺴﺒﺎﮢﻲﺀَ ﺟﻮ ڪﻼﻡ ( ﺗﺮﺗﻴﺐ : 1983 ﻉ ) ، ( 11 ) ﻧﺎﻧڪ ﻳﻮﺳﻒ ﺟﻮ ڪﻼﻡ ( ﺗﺮﺗﻴﺐ : 1982 ﻉ ) ، ( 12 ) ڏﻭﺭﻱ ڏﻭﺭﻱ ڏﻳﻬﻪ ( ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ : 1984 ﻉ ) ، ( 13 ) ﻫﻲﺀَ ﮄﺭﺗﻲ ( ﺷﺎﻋﺮﻱ : 1985 ﻉ ) ، ( 14 ) Sachal Sarmast ، (15 ) ﻣﻨﻬﻦ ﺗﻨﻴﻦ ﻣﺸﻌﻞ ( ﺧﺎڪﺎ : 1990 ﻉ ) ، ( 16 ) ﺗﻨﻮﻳﺮ ﭼﺌﻲ ( ﺷﻌﺮﻱ ڪﻠﻴﺎﺕ 1989: ﻉ ) ، ( 17 ) ﺗﺮﻭﺭﺍ ( ﺍﺩﺑﻲ ﻣﻀﻤﻮﻥ، ﺧﺎڪﺎ، ﻳﺎﺩﮔﻴﺮﻳﻮﻥ، ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ : 1988 ﻉ ) ، ( 18 ) ﺳﺎﺟﻦ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﺳﺮﺕ ( ﺷﺎﻋﺮﻱ : 1996 ﻉ ) ، ( 19 ) ﺳﭙﻨﻲ ﮐﺎﻥ ﺳﻬﮣﻲ ﺳﺎﭜﻴﺎ ( ﺗﻘﺮﻳﺮﻭﻥ ۽ ﻟﻴڪﭽﺮ : 2002 ﻉ ) ، ( 20 ) ﺳﭽﻞ ﺟﻮ ﺭﺳﺎﻟﻮ ( ﺗﺮﺗﻴﺐ : ﺍﮠ ﮀﭙﻴﻞ ) ، ( 21 ) ﻣﻮﻥ ﮐﻲ ﺍﮘﺘﻲ ﻭﭸﮣﻮ ﺁﻫﻲ ( ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﺎ : 2000 ﻉ ) . ﺳﻨﮅﻱ ﺷﺎﻋﺮ، ﺍﺩﺏ، ﺟﺪﻳﺪ ﭔﻮﻟﻲﺀَ، ڪﻠﭽﺮ، ڪﻼﺳﻴڪﻲ ﺷﺎﻋﺮﻱﺀَ ۽ ﭔﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﻦ ﺗﻲ ﺳﻨﺪﻥ ﺳﻮﻳﻦ ﻣﻘﺎﻻ، ﻣﻀﻤﻮﻥ ۽ ﻣﻬﺎﮖ ﻟﮑﻴﻞ ﺁﻫﻦ . ﻭﻳﻬﻴﻦ ﺻﺪﻱﺀَ ﺟﻮ ﻫﻲﺀَ ڏﺍﻫﻮ ﺍﻧﺴﺎﻥ، 25 ﻧﻮﻣﺒﺮ 1999 ﻉ ﺗﻲ، ﺍﺳﻼﻡ ﺁﺑﺎﺩ ۾ ﻻڏﺍﮢﻮ ڪﺮﻱ ﻭﻳﻮ . ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﻭﺻﻴﺖ ڪﺌﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻭﻓﺎﺕ ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪﺱ ﻻﺵ ﻣﻴڊﻳڪﻞ ڪﺎﻟﻴﺞ ﺟﻲ ﺷﺎﮔﺮﺩﻥ ﮐﻲ ﺗﺠﺮﺑﺎ ڪﺮﮠ ﻻﺀِ ڏﻧﻮ ﻭﭸﻲ، ﭘﺮ ﺍﻥ ﺗﻲ ﻋﻤﻞ ﻧﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ . ﺍﻟﺒﺖ ﺳﻨﺪﺱ ﺁﺧﺮﻱ ﺧﻮﺍﻫﺶ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪﺱ ﺍﮐﻴﻮﻥ ﺁﭘﺮﻳﺸﻦ ﺫﺭﻳﻌﻲ ڪﻨﻬﻦ ﻣﺤﺘﺎﺝ ﮐﻲ ڏﻧﻴﻮﻥ ﻭﭸﻦ . ﺳﻨﺪﺱ ﻭﺻﻴﺖ ﺗﻲ ﻋﻤﻞ ڪﻴﻮ ﻭﻳﻮ ۽ ﺳﻨﺪﺱ ﺍﮐﻴﻦ ﺳﺎﻥ ﺍﭲ ﻫڪ ﻧﻴﺎﮢﻲ ۽ ﻫڪ ﻧﻮﺟﻮﺍﻥ ﻫﻦ ﺩﻧﻴﺎ ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮﺵ ﺧﻮﺵ ﮔﺬﺍﺭﻱ ﺭﻫﻴﺎ ﺁﻫﻦ . ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲﺀَ ﺟﻲ ﺁﺧﺮﻱ ﺁﺭﺍﻣﮕﺎﻫﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺁﺑﺎﺩ ۾ ﺁﻫﻲ . ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲﺀَ ﺟﻲ ﻳﺎﺩ ۾ ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﻳﻮﻧﻴﻮﺭﺳٽﻲﺀَ ﺧﻴﺮﭘﻮﺭ ۾ ﺗﻨﻮﻳﺮ ڪﺎﺭﻧﺮ ﻗﺎﺋﻢ ڪﻴﻮ ﻭﻳﻮ ﺁﻫﻲ، ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺍﻧﭽﺎﺭﺝ ﺍﻳﺎﺯ ﮔﻞ ﺁﻫﻲ، ﺗﻨﻮﻳﺮ ﺑﺎﺑﺖ ( 1 ) ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲ - ﻫڪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻮ ( ڊﺍڪٽﺮ ﻋﺒﺪﺍﻟﺠﺒﺎﺭ ﺟﻮﮢﻴﺠﻮ ) ، ( 2 ) ﭘﻮﺍﻥ ﺷﻞ ﻗﺒﻮﻝ ( ﻣﺮﺗﺐ : ﺍﻳﺎﺯ ﮔﻞ ) ، ( 3 ) ﻣﺎﻥ ﺗﻨﻮﻳﺮ ﺁﻫﻴﺎﻥ ( ﻣﺮﺗﺐ : ﻣﺸﺘﺎﻕ ڪﻠﻬﻮڙﻭ ) ۽ ﭔﻴﺎ ڪﺘﺎﺏ ﮀﭙﻴﻞ ﺁﻫﻦ . ﺗﻨﻮﻳﺮ ڪﺎﺭﻧﺮ ﭘﺎﺭﺍﻥ ﺳﻨﺪﺱ ﭼﻮﻧڊ ﺷﺎﻋﺮﻱﺀَ ﺗﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﭘﺎڪﻴٽ ﺳﺎﺋﻴﺰ ڪﺘﺎﺑڙﻭ ” ﺭﻭﺷﻦ ﺁ ﺳﺎﻧﺠﻬﻲ “ ﺍﻳﺎﺯ ﮔﻞ ﺗﺮﺗﻴﺐ ڏﺋﻲ 2008 ﻉ ۾ ﮀﭙﺎﻳﻮ ﺁﻫﻲ . ڪﻴﺘﺮﻥ ﻋﻠﻤﻲ ﺍﺩﺑﻲ ﺍﺩﺍﺭﻥ ﭘﺎﺭﺍﻥ ﺍﺩﺑﻲ ﺗﺤﻘﻴﻖ ۽ ﺗﻨﻘﻴﺪ ﺗﻲ ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺷﻴﻠڊﻭﻥ ۽ ﺍﻭﺍﺭڊ ڏﻧﺎ ﻭﭸﻦ ﭤﺎ .
( 1 ) ﺭﮘﻮﻥ ﭤﻴﻮﻥ ﺭﺑﺎﺏ ( ﺷﺎﻋﺮﻱ : 1958 ﻉ ) ، ( 2 ) ﺷﻌﺮ ( 1970 ﻉ ) ، ( 3 ) ﺟﻲ ﻣﺎﺭﻳﺎ ﻧﻪ ﻣﻮﺕ ( ﻭﻳٽ ﻧﺎﻣﻲ ﻧﺎﻭﻝ ﺟﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ : 1973 ﻉ ) ، ( 4 ) ﭔﺎﺭﺍﮢﺎ ﭔﻮﻝ ( ﭼﻮﻧڊ ۽ ﺗﺮﺗﻴﺐ : 1973 ﻉ ) ، ( 5 ) ﺷﺎﻩ ﻟﻄﻴﻒ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮﻱ ( ﺗﺤﻘﻴﻖ : ﺟﻠﺪ I- 1976 ﻉ ) ، ( 6 ) ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮﻱ ( ﺟﻠﺪ ﭔﻴﻮ، 1985 ﻉ ) ، ( 7 ) ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮﻱ ( 3 ﺟﻠﺪ ﮔڏ، 1989 ﻉ ) ، ( 8 ) ﺳﺞ ﺗﺮﻱﺀَ ﻫﻴﭡﺎﻥ ( ﺷﺎﻋﺮﻱ : 1977 ﻉ ) ، ( 9 ) ﺟﺪﻳﺪ ﺳﻨﮅﻱ ﺷﺎﻋﺮﻱ ( ﭼﻮﻧڊ ۽ ﺗﺮﺗﻴﺐ : 1981 ﻉ ) ، ( 10 ) ﺧﻴﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻫﻴﺴﺒﺎﮢﻲﺀَ ﺟﻮ ڪﻼﻡ ( ﺗﺮﺗﻴﺐ : 1983 ﻉ ) ، ( 11 ) ﻧﺎﻧڪ ﻳﻮﺳﻒ ﺟﻮ ڪﻼﻡ ( ﺗﺮﺗﻴﺐ : 1982 ﻉ ) ، ( 12 ) ڏﻭﺭﻱ ڏﻭﺭﻱ ڏﻳﻬﻪ ( ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ : 1984 ﻉ ) ، ( 13 ) ﻫﻲﺀَ ﮄﺭﺗﻲ ( ﺷﺎﻋﺮﻱ : 1985 ﻉ ) ، ( 14 ) Sachal Sarmast ، (15 ) ﻣﻨﻬﻦ ﺗﻨﻴﻦ ﻣﺸﻌﻞ ( ﺧﺎڪﺎ : 1990 ﻉ ) ، ( 16 ) ﺗﻨﻮﻳﺮ ﭼﺌﻲ ( ﺷﻌﺮﻱ ڪﻠﻴﺎﺕ 1989: ﻉ ) ، ( 17 ) ﺗﺮﻭﺭﺍ ( ﺍﺩﺑﻲ ﻣﻀﻤﻮﻥ، ﺧﺎڪﺎ، ﻳﺎﺩﮔﻴﺮﻳﻮﻥ، ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ : 1988 ﻉ ) ، ( 18 ) ﺳﺎﺟﻦ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﺳﺮﺕ ( ﺷﺎﻋﺮﻱ : 1996 ﻉ ) ، ( 19 ) ﺳﭙﻨﻲ ﮐﺎﻥ ﺳﻬﮣﻲ ﺳﺎﭜﻴﺎ ( ﺗﻘﺮﻳﺮﻭﻥ ۽ ﻟﻴڪﭽﺮ : 2002 ﻉ ) ، ( 20 ) ﺳﭽﻞ ﺟﻮ ﺭﺳﺎﻟﻮ ( ﺗﺮﺗﻴﺐ : ﺍﮠ ﮀﭙﻴﻞ ) ، ( 21 ) ﻣﻮﻥ ﮐﻲ ﺍﮘﺘﻲ ﻭﭸﮣﻮ ﺁﻫﻲ ( ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﺎ : 2000 ﻉ ) . ﺳﻨﮅﻱ ﺷﺎﻋﺮ، ﺍﺩﺏ، ﺟﺪﻳﺪ ﭔﻮﻟﻲﺀَ، ڪﻠﭽﺮ، ڪﻼﺳﻴڪﻲ ﺷﺎﻋﺮﻱﺀَ ۽ ﭔﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﻦ ﺗﻲ ﺳﻨﺪﻥ ﺳﻮﻳﻦ ﻣﻘﺎﻻ، ﻣﻀﻤﻮﻥ ۽ ﻣﻬﺎﮖ ﻟﮑﻴﻞ ﺁﻫﻦ . ﻭﻳﻬﻴﻦ ﺻﺪﻱﺀَ ﺟﻮ ﻫﻲﺀَ ڏﺍﻫﻮ ﺍﻧﺴﺎﻥ، 25 ﻧﻮﻣﺒﺮ 1999 ﻉ ﺗﻲ، ﺍﺳﻼﻡ ﺁﺑﺎﺩ ۾ ﻻڏﺍﮢﻮ ڪﺮﻱ ﻭﻳﻮ . ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﻭﺻﻴﺖ ڪﺌﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻭﻓﺎﺕ ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪﺱ ﻻﺵ ﻣﻴڊﻳڪﻞ ڪﺎﻟﻴﺞ ﺟﻲ ﺷﺎﮔﺮﺩﻥ ﮐﻲ ﺗﺠﺮﺑﺎ ڪﺮﮠ ﻻﺀِ ڏﻧﻮ ﻭﭸﻲ، ﭘﺮ ﺍﻥ ﺗﻲ ﻋﻤﻞ ﻧﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ . ﺍﻟﺒﺖ ﺳﻨﺪﺱ ﺁﺧﺮﻱ ﺧﻮﺍﻫﺶ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪﺱ ﺍﮐﻴﻮﻥ ﺁﭘﺮﻳﺸﻦ ﺫﺭﻳﻌﻲ ڪﻨﻬﻦ ﻣﺤﺘﺎﺝ ﮐﻲ ڏﻧﻴﻮﻥ ﻭﭸﻦ . ﺳﻨﺪﺱ ﻭﺻﻴﺖ ﺗﻲ ﻋﻤﻞ ڪﻴﻮ ﻭﻳﻮ ۽ ﺳﻨﺪﺱ ﺍﮐﻴﻦ ﺳﺎﻥ ﺍﭲ ﻫڪ ﻧﻴﺎﮢﻲ ۽ ﻫڪ ﻧﻮﺟﻮﺍﻥ ﻫﻦ ﺩﻧﻴﺎ ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮﺵ ﺧﻮﺵ ﮔﺬﺍﺭﻱ ﺭﻫﻴﺎ ﺁﻫﻦ . ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲﺀَ ﺟﻲ ﺁﺧﺮﻱ ﺁﺭﺍﻣﮕﺎﻫﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺁﺑﺎﺩ ۾ ﺁﻫﻲ . ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲﺀَ ﺟﻲ ﻳﺎﺩ ۾ ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﻳﻮﻧﻴﻮﺭﺳٽﻲﺀَ ﺧﻴﺮﭘﻮﺭ ۾ ﺗﻨﻮﻳﺮ ڪﺎﺭﻧﺮ ﻗﺎﺋﻢ ڪﻴﻮ ﻭﻳﻮ ﺁﻫﻲ، ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺍﻧﭽﺎﺭﺝ ﺍﻳﺎﺯ ﮔﻞ ﺁﻫﻲ، ﺗﻨﻮﻳﺮ ﺑﺎﺑﺖ ( 1 ) ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲ - ﻫڪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻮ ( ڊﺍڪٽﺮ ﻋﺒﺪﺍﻟﺠﺒﺎﺭ ﺟﻮﮢﻴﺠﻮ ) ، ( 2 ) ﭘﻮﺍﻥ ﺷﻞ ﻗﺒﻮﻝ ( ﻣﺮﺗﺐ : ﺍﻳﺎﺯ ﮔﻞ ) ، ( 3 ) ﻣﺎﻥ ﺗﻨﻮﻳﺮ ﺁﻫﻴﺎﻥ ( ﻣﺮﺗﺐ : ﻣﺸﺘﺎﻕ ڪﻠﻬﻮڙﻭ ) ۽ ﭔﻴﺎ ڪﺘﺎﺏ ﮀﭙﻴﻞ ﺁﻫﻦ . ﺗﻨﻮﻳﺮ ڪﺎﺭﻧﺮ ﭘﺎﺭﺍﻥ ﺳﻨﺪﺱ ﭼﻮﻧڊ ﺷﺎﻋﺮﻱﺀَ ﺗﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﭘﺎڪﻴٽ ﺳﺎﺋﻴﺰ ڪﺘﺎﺑڙﻭ ” ﺭﻭﺷﻦ ﺁ ﺳﺎﻧﺠﻬﻲ “ ﺍﻳﺎﺯ ﮔﻞ ﺗﺮﺗﻴﺐ ڏﺋﻲ 2008 ﻉ ۾ ﮀﭙﺎﻳﻮ ﺁﻫﻲ . ڪﻴﺘﺮﻥ ﻋﻠﻤﻲ ﺍﺩﺑﻲ ﺍﺩﺍﺭﻥ ﭘﺎﺭﺍﻥ ﺍﺩﺑﻲ ﺗﺤﻘﻴﻖ ۽ ﺗﻨﻘﻴﺪ ﺗﻲ ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺷﻴﻠڊﻭﻥ ۽ ﺍﻭﺍﺭڊ ڏﻧﺎ ﻭﭸﻦ ﭤﺎ .